Politiek in Zwitserland

Zwitserland lijkt hét voorbeeld te zijn van een goed functionerende liberale rechtsstaat. Maar dat geldt alleen voor de Zwitserse staatsburgers; in dit land heeft een kwart van de bevolking geen politieke rechten. Nergens ter wereld hebben burgers meer politieke rechten als in Zwitserland.
Regering en parlement leggen verantwoording af aan het volk. Het volk heeft verschillende instrumenten tot zijn beschikking om zijn macht te doen gelden: het volksinitiatief en het verplichte en facultatieve referendum. Dit lijkt toch het perfecte plaatje? Dat is toch niet helemaal waar, want in dit land heeft driekwart van de bevolking geen rechten!

De reden hiervoor kan gevonden worden in de geschiedenis, de ligging en de cultuur. Doordat Zwitserland in het midden van Europa ligt is het altijd al een doorgangsland geweest.

Handelsreizigers, maar ook legers trokken door de Alpen. Overal vind je hier nog dingen van terug, zoals verlaten pasovergangen en oude kroegen. Zwitserland leefde van deze ‘vreemdelingen’, maar voelde zich er ook bedreigd door.

De afgelegen Alpendalen waren vaak moeilijk bereikbaar, en zo ontwikkelde zich per dal of deel van een dal een eigen dialect en cultuur.
Zwitserland is een land dat samenhangt van verschillen. Er worden vier talen en vele dialecten gesproken, er zijn twee hoofdreligies, gereformeerd en katholiek. Een oneindig aantal tradities, van culinair tot sportief.

Deze verbondenheid in verscheidenheid vindt zijn weerslag in een politieke cultuur die wordt gekenmerkt door directe democratie, federalisme en neutraliteit. Zwitserland is geen natiestaat, maar een Willensnation: een samenwerking van burgers, gemeentes en kantons.

het fiscale systeem en het onderwijs zijn verdeeld over drie bestuurslagen: gemeente, kanton en Bond. Zo bepalen de burgers de hoogte van de gemeentelijke belastingen, het inburgeringssysteem, het schoolbeleid en de investeringen. Subsidiariteit is hier uitgevonden, beslissingen worden op zo laag mogelijk niveau genomen.